Van wie is het onderwijs?

Dat is een leuke vraag. Je kunt ook zeggen van ‘wie is de school’ of ‘van wie is het onderwijs’. Die vraag werd onlangs actueel toen we spraken over de LEA ! De wat…?   De Lokaal Educatieve Agenda. Het is een stuk waarin we, een heleboel onderwijsinstellingen en gemeente, met elkaar spraken over wat in de  regio !!!!  nodig is aan onderwijs. Er kwam plots een stuk tekst binnen van een onbekende groep mensen die het onderwijs een warm hart toedragen.

• -          Mogen die zomaar meepraten?
• -          Hebben die er wel wat over te zeggen?
• -          Waar komen ze vandaan?

 Laten we eens kijken wat onderzoekers er over zeggen.

In haar essay ‘Hoge verwachtingen, vrije uitvoering, stevige sturing’  ( E. Hooge, 2014 ) over onderwijsbestuur wordt in de inleiding de stelling geponeerd dat het onderwijs publieke oriëntatie ontbeert. Het onderwijs wordt door Hooge (hoogleraar Governance, bestuur en toezicht, Tias Nimbas, Tilburg) gezien als een groep organisaties die vooral naar binnen kijkt en niet veel opheeft met belanghebbenden, lees externe stakeholders. Wanneer de externe oriëntatie ontbreekt zou dat iets kunnen betekenen in de houding van veel scholen ten opzichte van die externe stakeholders. Kennelijk is de eigen opvatting over onderwijs belangrijker dan de opvatting van andere relevante organen.

Nou ja………….. onderwijsmensen zijn navelstaarders, aldus Hooge.

In zijn bijdrage aan de essaybundel “van deze tijd” poneert Govert Buys, hoogleraar politieke filosofie ( Vrije Universiteit), in zijn essay “van wie is de school?, christelijk onderwijs tussen staat, markt en samenleving” , de stelling dat de school van niemand is. De school is van ‘goed onderwijs’. Buijs stelt de vraag wie de stakeholders zijn; “Dat is een breed palet. Scholen zijn werkplaatsen waarin een samenleving via onderwijs de volgende generatie voorbereidt op hun toekomstige deelname aan de samenleving van morgen”.  Hij gaat verder en geeft aan dat de school het bedrijfsleven, de kerk, de ondernemer, de staat, de bank en natuurlijk de ouders kan binnenhalen. Laat de stakeholders vooral niet te smal zijn.  Buijs geeft hier een breed palet, maar zijn opvatting levert een mooie bijdrage aan de discussie. Het stakeholderlandschap is dus aan het verschuiven. Niet meer alleen de ouders zijn stakeholders, neem de gehele samenleving, de buurt of de wijk zoals Buijs het stelt.

Al weer iemand die zegt dat leerkrachten, directeuren en ook bestuurders !! niet alles te zeggen hebben.

Nog één dan.

Schoolbesturen hebben te maken met verschillende belanghebbenden zo schrijven Vink en Drückers in hun onderzoek (Maatschappelijke legitimering door schoolbesturen) “ Het morele eigenaarschap berust niet alleen bij oprichters, financiers of bestuurders, maar ook bij medewerkers, leden, ouders, leerlingen en de lokale of regionale samenleving waarbinnen zij opereren”. 

………  we moeten meer naar anderen buiten het onderwijs luisteren dus, want onderwijs is van ons allen !! ( het schoolplan komt er aan; een mooie kans ook mensen buiten het onderwijs te vragen, of ……….. in de LEA te kijken )

Jenne Wierstra